Lekker lullen over racisme

Linkse partijen ’twijfelen’ over deelname aan de antiracistische demonstratie in Amsterdam. Ze proberen de organisatie te dwingen om volstrekt te depolitiseren, en vallen daarbij en passant het demonstratierecht aan.

18 maart is er een demonstratie in Amsterdam “tegen racisme in de raad”. Er doen veel groepen mee, waaronder ontzettend heftige extremisten (pardon, cynisme) zoals de FNV,  GroenLinks Amsterdam en het Comité Kristallnachtherdenking.

Ook Partij voor de Dieren, SP en PvdA Amsterdam hadden toegezegd.

Maar gister gaf Partij voor de Dieren Amsterdam aan dat ze zich terugtrekt en plotseling principieel tegen optochten is.
Fractievoorzitter Johnas van Lammeren zei daarbij dat hij tegen racisme is, “Maar we demonstreren niet tegen een andere politieke partij, dat is ondemocratisch”.

PvdD zal niet meedoen met demonstratie. We zijn tegen racisme. Maar we demonstreren niet tegen een andere politieke partij, dat is ondemoncratisch en een ondermijning van ons stelsel. https://t.co/Gyf9a5fsqp

— Johnas van Lammeren (@Johnasvlammeren) January 28, 2018

Een diepere knieval voor totalitaire ideeën lijkt nauwelijks mogelijk. Als er iets ondemocratisch is, zijn dat partijen die te bangelijk zijn om racisten te benoemen, en die demonstreren afdoen als ondemocratisch.
Het extreemrechtse deel van Twitter stond er dan ook luid bij te juichen.

Triestig genoeg bevestigt Tweede Kamerlid Esther Ouwehand, de landelijke nummer 2 van de partij, de opmerkingen van Van Lammeren vandaag als landelijke partijlijn. In haar reactie op kritische vragen zet ze de demonstratie weg als een vorm van geweld en noemt ze dit grondrecht een ongeoorloofd middel.

PvdA en SP volgen

Vandaag haastten SP en PvdA zich naar de studio van EenVandaag om te roepen dat zij ook erg hard twijfelen over deelname.

Daarmee proberen ze feitelijk de organisatie van de demonstratie te chanteren met hun deelname, en haar zo te dwingen om het doel en de leuze van de demonstratie radicaal te wijzigen. Elke verwijzing naar werkelijk bestaande racisten moet geschrapt worden, en alleen als de demonstratie verandert in een ongericht en vaag “we vinden racisme niet leuk (maar zullen het nooit benoemen en er niets tegen doen)” willen de partijen nog meelopen.

Het zou hilarisch zijn als het niet zo verschrikkelijk triest is. Op dezelfde dag waarop Marjolein Moorman (PvdA Amsterdam) samen met Chris Schaeffer (SP) deze bom onder de demonstratie en elke stellingname tegen concreet bestaand racisme legt, schrijft ze op Twitter:

.@LodewijkA tegen Freek de Jonge: “Zonder ideologie heeft politiek voor mij geen zin” #OperatieInterview #ideologischeverenopschuddennietafschudden

— Marjolein Moorman (@MarjoleinMoor) January 28, 2018

“Lodewijk Asscher tegen Freek de Jonge: “Zonder ideologie heeft politiek voor mij geen zin” #ideologischeverenopschuddennietafschudden”

Lodewijk zijn opgeplakte veertjes zijn sowieso hilarisch, en doen me even denken aan een ouder Grutje.

Maar los van plaatjes en herinneringen:
Marjolein Moorman, beweer je hier nu echt dat je partij ergens voor staat, en dat je tegelijkertijd zó tegen racisme bent dat je vindt dat racisten recht hebben op hun mening, en niemand mag vinden dat ze geen politieke macht zouden moeten hebben?

Esther Ouwehand van de PvdD probeerde vandaag op Facebook nog een ingewikkeld soort van redenatie op te zetten: dat als je zegt dat je tegen racisten bent, dat ze daar dan van groeien. Hitler is ook aan de macht gekomen doordat veel te veel mensen openlijk zeiden dat ze dat niet wilden, neem ik aan.

Lodewijk Asscher van de PvdA houdt het wat simpeler. Hij springt gewoon op commando door Thierry’s hoepel.

Links bestaat. Niet in de Kamer.

Enis Odaci zegt het mooi op Facebook:

“Voer voor psychologen dit. Strijden tegen racisme is goed, maar mensen racisten noemen mag niet. Lijkt op: strijden tegen islam is goed, maar moslims weg willen hebben mag niet. De slogan “Geen racisten in Amsterdam” mag wel, maar de slogan “Geen racisten in de Raad” mag niet, want vrijheid van meningsuiting moet geborgd blijven.

Woei. Even mijn hersenpan resetten. Als “linkse partijen” deze hoge taalkunst al voorstaan, vraag ik me af wat er zo links is aan de linkse partijen.”

Dat is een goede vraag. Het antwoord is mijns inziens:
Nee, linkse partijen hebben we niet echt in onze Tweede Kamer. Wat we wel hebben, zijn neoliberale centristen. Inclusief hoefijzertheorie.

Centrisme en de hoefijzertheorie

Volgens de hoefijzertheorie hebben we in het centrum de mensen zitten die realistisch zijn, en neutraal. Helaas worden de arme lieverds omringd door extremisten, zowel links als rechts.
Een hoefijzer is geen rechte lijn: de uiteinden van een hoefijzer buigen naar elkaar toe. Zo is het met die extremisten op rechts en links ook, volgens hoefijzertheoretici zoals Lodewijk Asscher: Er zou eigenlijk nauwelijks een verschil zijn tussen een fascist en een antifascist.

Voor de duidelijkheid: de hoefijzertheorie is een complottheorie die niet juist is. Het is een propagandistische hoax.

Ten eerste is het gewoon niet waar dat radicaal links en extreemrechts hetzelfde denken of doen: ze denken tegengesteld over al hun kernpunten, zoals gelijkheid, discriminatie, mensenrechten, feminisme, racisme, en ga zo maar door.

Ten tweede is ook hun gedrag zeer verschillend: fascisten hebben door de geschiedenis heen vele miljoenen mensen vermoord en plegen ook tegenwoordig grootscheeps geweld tegen bevolkingsgroepen die hen niet zinnen, terwijl antifascisten vaak geweldloos zijn, of als ze dat niet zijn hooguit geweld gebruiken om deze bevolkingsgroepen te verdedigen.

(Er is wel degelijk verschil tussen links en rechts. Maar een veel betere manier om te kijken naar politieke verschillen, is het politieke kompas.)

Nep-neutraliteit

Dan is er nog die andere grote leugen van de hoefijzertheorie: namelijk dat het centrum, dat heilige radicale midden, een plek zou zijn van realisme en niet-ideologische neutraliteit.

In werkelijkheid zijn centristen juist uitermate ideologisch. Consequent verdedigen ze het neoliberalisme, met haar bezuinigingspolitiek, haar uitverkoop van de verzorgingsstaat aan de markt, haar ontkenning van de maakbare samenleving en haar verheerlijking van individuele maakbaarheid. De boodschap is: dit is de ideale samenleving, beter gaat niet, dus streef niet naar alternatieven – alles wat verkeerd gaat is jouw schuld. Als we je meer prikkelen en controleren zul je uiteindelijk wel het juiste doen, maar vraag ons niet om na te denken over een samenleving die werkelijk anders is, want wij gaan zeker niet veranderen. We zitten hier immers prima, in het centrum van de macht.

Zelfs nu onverdachte bronnen als het IMF en de Rabobank er op wijzen dat de crisis alleen maar werd verlengd door de strenge bezuinigingen in Nederland, dat de trickle down theorie onzin is, en dat bij ons en wereldwijd de ongelijkheid sterk toeneemt en eigenlijk niet meer houdbaar is…
…blijven de partijen in onze Kamer doorgaan met hun austerity politiek. Het kabinet deelt zelfs miljarden uit aan buitenlandse multinationals, terwijl vrijwel alle bezuinigingen op zorg en uitkeringen gehandhaafd of uitgebreid worden, en burgers verder worden geprecariseerd.

Dit zeer ideologische beleid en haar gevolgen wordt door het overgrote deel van onze partijen met één enkel middel verdedigd: met de zondebok.
Onze verkiezingen gingen over de zogenaamd bedreigde Nederlandse identiteit, over moslims, over vluchtelingen en het Wilhelmus. Niet over de uitholling van onze rechtsstaat, niet over flexwerk, flexwonen, flexzorg, flexpensioen, of flexmensenrechten.

En ja hoor, het is waar dat rechtse partijen de sociale aspecten van onze samenleving veel sneller en harder willen ontmantelen dan de ‘linkse’. (Zoals het overigens ook waar is dat de meest draconische maatregelen op sociale zekerheid zijn genomen door de PvdA.) Maar allen omarmen de neoliberale ideologie: niemand streeft ook zelfs maar naar de ontwikkeling van een aanzet tot een alternatief, ondanks mooie praatjes voor de buhne.

Oorzaak en gevolg

Zo bezien is het volstrekt logisch dat zelfs onze ‘linkse’ partijen geen vuist willen maken tegen racisten met politieke macht. Want hoewel het waar is dat racistische partijen het centrum de afgelopen 16 jaar sterk naar rechts hebben getrokken, is er ook iets anders aan de hand:

Extreemrechtse partijen als PVV en FvD zijn niet zozeer de oorzaak van de verrechtsing in Nederland, maar het gevolg. Net zoals Trump de uiterste consequentie is van de neoliberale ideologie in de VS.
Het is de jarenlange zondebokpolitiek van het centrum, inclusief zogenaamd links, wat de enorme groei van extreemrechts mogelijk heeft gemaakt, ook vandaag weer.
Dat doet ze in de praktijk, door zo bang te zijn om stemmen te verliezen aan extreemrechts, dat ze nog liever afstand van antifascisten neemt dan van fascisten.
Maar centristen zitten ook ideologisch lang niet zo ver verwijderd van fascisme als de rest. Wat ze delen is een neoliberale agenda – PVV en FvD stemmen bijvoorbeeld bijna altijd mee met de VVD – en opnieuw die zondebokpolitiek.

Zijn het dan allemaal fascisten?

Nee, natuurlijk niet. Er is echt wel een groot onderscheid tussen de gemiddelde CDA’er en de gemiddelde FvD’er. En al helemaal tussen de gemiddelde GroenLinkser, die oprecht tegen racisme is, en de PVV.
Maar er worden ook standpunten gedeeld, en met name met de FvD ook uiterlijke vormen.
Mijn stelling is dat wetmatigheden binnen het neoliberalisme die twee steeds dichter bij elkaar zullen brengen.

Verbindende factor: een doodlopend project

Het belangrijkste punt van overeenkomst is wellicht dat het neoliberale project vast dreigt te lopen. Er is een gigantisch probleem:

Markten zijn wereldwijd verzadigd.

Er is nog een tijd geprobeerd om nieuwe markten te ontwikkelen, onder andere via ontwikkelingshulp, maar die pogingen zijn ten dele vastgelopen in kortetermijndenken, en ten dele in de ontdekking dat zo’n ontwikkelingsland ook zomaar een geduchte concurrent kan worden.

Ook het ontwikkelen van de eigen markt, door de arbeider in de afgelopen eeuw te verheffen tot topconsument, is een idee wat goed gewerkt heeft vanuit kapitalistisch perspectief, maar wat inmiddels is uitgewerkt. Nu alle arbeiders een auto hebben, en zelfs niet meer te herkennen zijn als arbeider, moet de groei ergens anders vandaan komen. Alleen is er geen markt meer waar dat nog lijkt te kunnen.

Daar bovenop komt het toenemende besef dat we letterlijk onze aarde uitputten en vergiftigen, door alsmaar te groeien.

De kern van het neoliberalisme is groei. Alsmaar economische groei. Juist dat is wat op den duur niet meer gaat.
Het neoliberale project kan daarom niet anders dan zich te veranderen. De effecten zien we wereldwijd: het op zijn minst met de mond beleden ideaal van een egalitaire samenleving waarin iedereen dezelfde basale rechten heeft, wordt verlaten.

Want als je niet kunt groeien in de afzet, kun je altijd nog bezuinigen in de productie.

Toekomst van het neoliberale project

Waar een westerse neoliberaal vroeger ook al de staat wilde uithollen ten gunste van de markt, en ook al niet per sé vies was van aan slavernij grenzende lonen en omstandigheden voor arbeidskrachten in “derde wereldlanden”, was er in eigen land toch echt een ondergrens. Sterker nog, het grootste deel van onze voormalige Verzorgingsstaat is door conservatieve en liberale partijen opgebouwd – niet omdat de sociaaldemocraten het niet wilden, maar omdat die simpelweg veel minder vaak in de regering zaten.

De huidige wereld is sterk veranderd. Sociaaldemocraten kennen we alleen nog in naam, maar met de oude ideologie heeft de PvdA of SP niets meer te maken. En ook de anderen geloven niet meer in het uitbreiden van de markt. Er werd nog een tijd volop ingezet op financialisering. Een bizarre move binnen het liberalisme, aangezien liberalisme een vrije en transparante markt zegt na te streven, en financialisering nu net niets anders is dan het zo ondoorzichtig maken van de markt dat je gebakken lucht kunt gaan verhandelen.

Maar al beseft nog niet iedereen het: ook financialisering is stukgelopen, met de diepste crisis ooit, die begon in 2008. Wat overblijft, is een race to the bottom: niet groeien in de afzet, maar bezuinigen in de productie. En dat betekent: rechten ongedaan maken.

Wereldwijd wordt inmiddels frontaal de jacht op de mensenrechten geopend, ook in eigen land. Te beginnen met relatief weerloze groepen als vluchtelingen en studenten, worden sociale rechten geprivatiseerd: wie ze kan betalen mag ze houden. En ook de vrijheidsrechten en de rechtsstaat staan onder hevige druk: want al die uitholling en precarisering van mensen heeft een sterke man, vergaande controle en een geducht geweldsapparaat nodig op het moment dat groepen het niet meer pikken.

Het neoliberale project is aan het veranderen in ouderwets roofkapitalisme á la Trump. En dat is het punt waarop centrum en extreemrechts binnenkort niet meer geheel zonder elkaar kunnen: de omstandigheden dwingen hen naar elkaar toe.

Onze media zouden hen er van moeten doordringen dat er ook een andere keuze is: weg van neoliberalisme, en al helemaal weg van fascisme. Maar helaas.
Ze staan er meestentijds bij te klappen, of een verhaal te houden over de één zijn stropdas, en of de ander “het” wel goed uitlegt. “Het”, dat is dat ene hegemonische verhaal, van een perfecte samenleving die wordt aangevallen door bedreigingen van ‘buiten’, zoals vluchtelingen, moslims, werklozen, bejaarden die maar niet op tijd sterven, zieken die zomaar geld kosten, en een economie die daardoor in de problemen komt. Waar toch eindelijk iets aan moet gebeuren.

Medestrijders

Martijn de Koning schreef een paar dagen geleden een inhoudelijk sterk artikel op Religionresearch, over vijf punten waarmee racisme en seksisme acceptabel worden gemaakt in onze samenleving. (Lezenswaardig!)
In zijn conclusie refereerde hij aan de rechtse aanval op gevestigde partijen die wilden deelnemen aan de antiracisme betoging op 18 maart. Die aanval was toen al grootscheeps bezig, het resultaat zien we helaas vandaag.

"Racisten (lees fascisten) hebben een democratisch recht om in de raad te zitten." Aldus de @PvdA. pic.twitter.com/hADikaCCvZ

— Allochtoon (@Allochtoons) January 29, 2018

Martijn de Koning draaide de aanval om. “Waar de PvdA de nodige kritiek krijgt dat ze met sommige nogal radicale clubs in zee gaan in dit protest, kun je je ook afvragen wat die andere clubs moeten met een partij als die PvdA die immers medeverantwoordelijk is voor een deel van het racisme in het beleid?”

Ik had commentaar op die conclusie:
“Gave punten. En eens: racisme speelt zeker ook een rol bij partijen als PvdA – zie alleen al Turkije deal.”
Echter: “laten we initiatieven tegen racisme niet afstraffen maar verwelkomen – en intussen deze vragen zeker stellen. Maar als je vraagt of er wel tegen racisten gedemonstreerd moet worden ipv. tegen racisme, en of radicalere groepen deelname van PvdA moeten accepteren, mis je denk ik hoe hard het nodig is dat centristen stelling nemen in dit tijdsgewricht.
Het mooie van pretenties, zelfs van hypocriete, is dat je er mensen op kunt aanspreken. Dat moeten we zeker ook doen. En ja, er is meer nodig dan #NLvanOnsAllen acties of deze demonstratie. Maar we hebben niet de luxe om ons te isoleren, op deze gedenkdag van de holocaust.”

Laatste nieuws

De Koning vond dat ik daar een punt mee had. Helaas zie ik intussen dat de centristen in kwestie er anders over denken. PvdD, SP en PvdA komen niet meer voor op de deelnemerslijst van de demonstratie. En dat is een fucking disgrace.

Respect voor GroenLinks Amsterdam en Rutger Groot Wassink, die vooralsnog volhouden.

Meer last minute nieuws:
De organisatie van de demonstratie heeft ten dele toegegeven aan de chantage van PvdD, SP en PvdA. Ze hebben de leuze veranderd van “Geen racisten in de raad” naar “geen racisme in de raden”.

Zoals viel te voorspellen is dat niet genoeg voor de SP en PvdA-mevrouw Moorman met haar principiële veertjes. Zo werkt dat nu eenmaal met chantage: als je toegeeft willen ze meer. En oh, wat zijn ze verbaasd dat minderheden dan op een gegeven moment zelf een partij beginnen. Echt hoor, waarom toch?

Aanvulling: GroenLinks, pseudokampioen

Aanvulling van artikel op 1 februari 2018

GroenLinks word door sommigen intussen geprezen als de partij die zijn rug recht hield. Inderdaad zegt de partij gewoon mee te demonstreren, en dat is natuurlijk zoals het hoort. Lijsttrekker Rutger Groot Wassink deed eerder nog uitspraken als: “Ik vind wel dat mensen van Forum voor Democratie racistische uitspraken doen.” (…) Demonstreren is één van de “volstrekt gebruikelijke middelen voor een politicus.”

Maar nu is de toon plotseling veranderd. GL gaat nog wel mee demonstreren, maar wil het manifest van de demonstratie niet meer ondertekenen, want dat “heeft de indruk gewekt dat partijen het democratisch recht wordt ontzegd om deel te nemen aan verkiezingen”, aldus Groot Wassink.

De grap is dat GroenLinks eergister gewoon nog bij de ondertekenaars stond. Ze hebben het manifest dus gelezen. Ze weten dus dat er niks wordt gezegd over het beëindigen van democratische rechten.
Vandaar ook dat Groot Wassink het zo precies formuleert: “de indruk wordt gewekt”. Daar kun je je nooit tegen verdedigen. “Ik heb dat helemaal niet gezegd!” “Ja, maar sommigen kregen toch de indruk.”

Als je gaat demonstreren ga je geen bijbel schrijven. Je gaat niet een paar jaar vergaderen met alle deelnemende organisaties over de exacte wijze waarop racisten uit de raad gehouden moeten worden. Wat de deelnemers hebben gedaan is het eens worden over dát er geen racisten thuishoren in de Raad, meer niet. Dat Groot Wassink het manifest nu framet alsof er een geheime betekenis achter zou zitten niet alleen onterecht, het is gewoon vals. Lees maar.

De organisaties die meedoen denken geheid verschillend over hoe racisten uit de Raad gehouden moeten worden. Daarvoor zijn het immers verschillende organisaties, als ze allemaal exact hetzelfde dachten was het er gewoon één.
Veel deelnemende organisaties zullen zeggen: de beste manier om racisten uit de raad te houden, is om onder andere via onze demonstratie, duidelijk te maken aan kiezers waar ze voor staan. Het gaat dan dus niet om het beknotten van democratische rechten, maar om het voorlichten van de kiezer.

Er zullen ook best organisaties zijn die vinden dat je racistische en ondemocratische partijen gewoon via de rechter of de wet moet verbieden. Eén daarvan is trouwens GroenLinks zelf.

Verbod CP’86

Eind jaren ’90 werd er in Nederland voor het laatst een politieke partij verboden. Dat was CP’86: vanwege haar racisme. En ik zal Rutger Groot Wassink eens wat vertellen: GroenLinks was toen groot voorstander van het verbod, en heeft nog Kamervragen gesteld of het niet wat sneller kon.

In de tijd van CP’86 was er een cordon sanitaire: democratische partijen en de meeste media weigerden op welke manier dan ook met racisten samen te werken of te debatteren, omdat het gewoon geen zin heeft om in debat te gaan met mensen die bevolkingsgroepen willen uitsluiten, en wiens woorden niet uitdrukken waar ze in geloven, maar wat er waar had moeten zijn om de plannen te rechtvaardigen die ze met je hebben.

Natuurlijk kun je commentaar op het cordon sanitaire hebben: want racisme is niet alleen iets van neonazistische kaalkoppen. Onze samenleving (en dus ook gevestigde politieke partijen) is doordrenkt van structureel racisme, zoals ook deze week weer bleek bij bijvoorbeeld de uitzendbureau’s. Maar hoewel een cordon sanitaire niemand moet verhinderen om commentaar te leveren op degenen buiten het cordon, is het wel een effectieve strategie tegen extreemrechts: CP’86 en CD waren destijds minuscule partijtjes zonder invloed.

In 1997, toen openlijk racisme een marginaal verschijnsel was, hielp GroenLinks bij het verbieden van een partij vanwege haar racisme – en gelijk hadden ze.
In 2018 is racisme een volstrekt normaal verschijnsel geworden. Onze kranten staan vol met de bagger van Umar, Holman, Duk en Amerongen. FvD campagneleider Geerten Waling wordt als neutraal historicus gepresenteerd. En nu heeft GroenLinks plots principes over “het wekken van een indruk” dat er iemand “partijen het recht wil ontnemen om deel te nemen aan de verkiezingen”?

Rechte rug mijn reet

GroenLinks heeft blijkbaar principes als het electoraal uitkomt. Gister verbood ze partijen vanwege racisme, vandaag weigert ze een manifest te ondertekenen tegen racisme in de raad, omdat misschien iemand ergens een indruk heeft dat iemand misschien een partij wil verbieden, al staat dat er niet in.

GroenLinks wil wel de kampioen van links spelen, en doet mee met de demonstratie tegen racisten in de raad, wat inderdaad hartstikke goed is, maar vindt wel dat racisten in de raad moeten mogen komen.
Maak anders gewoon even een keuze, Rutger.

(Partijen die hun rug wel recht houden: Bij1, Denk, Piratenpartij en de andere deelnemende organisaties.)

Maar we kunnen het ook korter zeggen.

Demonstreren is een grondrecht, dus niet ondemocratisch. Racisme daarentegen is een misdrijf.
Tegen racisme zijn, maar roepen dat je niet mag zeggen dat racisten geen politieke macht zouden moeten krijgen, dat is nou wat je noemt: gelul.

 

Credits
Kopfoto: Dit is de 개불 (gaebul), ook bekend als Urechis unicinctu, of the fat innkeeper worm of penis fish. Het is een lepelworm. Foto door Ryan Bodenstein, (CC BY 2.0)
En ja, ze bestaan echt, ook buiten gemeenteraden: