“Dit gaat over Donald Trump. Als het overeenstemt met hoe jij het voelt, hoop ik dat je deze tekst wilt delen met anderen.”
Trump heeft een brandend lont in het kruitvat gegooid. Vanaf morgen brandt Jeruzalem, en is er strijd tot ver daarbuiten. Waarom?
Jeruzalem
Trump heeft aan Arabische leiders laten weten dat hij Jeruzalem gaat erkennen als hoofdstad van Israël, en de Amerikaanse ambassade gaat verplaatsen van Tel Aviv naar Jeruzalem. Dat klinkt misschien als een klein dingetje, maar dat is het niet: Trump legitimeert daarmee de illegale bezetting van Oost-Jeruzalem, en schrapt dus eigenlijk de afgesproken tweestatenoplossing.
Oost-Jeruzalem is na de oorlog van 1967 geannexeerd door Israël, en illegaal bezet gebied. Israël probeert met een bevolkingspolitiek van illegale joodse nederzettingen (meer dan 200.000 kolonisten intussen) een steeds grotere voet aan deze Palestijnse grond te krijgen. Ze noemt Jeruzalem, inclusief het Oostelijke, bezette deel van de stad “de ondeelbare en eeuwige hoofdstad van Israël.” Maar internationaal wordt deze claim niet erkend, (tot nu toe) zelfs niet volledig door de VS, Israëls belangrijkste bondgenoot. Vandaar ook dat alle landen hun ambassades in Tel Aviv hebben zitten in plaats van Jeruzalem.
Oost-Jeruzalem is de hoofdstad van de Palestijnse gebieden, en de Palestijnen willen dat na de vorming van een Palestijnse staat ook zo houden. Israël heeft kantoren van de PLO / Palestijnse Autoriteit intussen echter gesloten, ondanks alle VN resoluties.
Terwijl in de vredesbesprekingen wordt gezegd dat men een tweestatenoplossing wil voor het ‘conflict met de Palestijnen’, ondermijnt Israël dat dus in de praktijk. Meer dan ooit sinds Netanyahu opnieuw aan de macht is gekomen, die zelf al een extreme havik is, en ook nog eens in een coalitie met het extreemrechtse HaBajiet HaJehoedie regeert.
Trump weet dat hij met deze beslissing vrijwel zeker een grote geweldsexplosie veroorzaakt. Hij is er letterlijk voor gewaarschuwd. Maar geweld is niet iets wat hij accepteert als niet te voorkomen bijkomstigheid van een groter doel – nee, een gewelddadige crisis IS zijn doel.
De manier waarop Trump zijn beslissing wereldkundig maakte, is typisch, en erg vergelijkbaar met de manier waarop hij voor het eerst de moslim ban aankondigde.
- Voor de verkiezingen zei hij dat hij de ambassade naar Jeruzalem zou verhuizen.
- Eenmaal gekozen (juni 2017) zei hij dat hij dat toch maar niet ging doen.
- Op de vroege ochtend van 5 december zei hij dat hij een nieuw besluit ging nemen, maar dat besluit naar volgende week ging uitstellen.
- (De gevolgen en het gewicht van een evt. verhuizing zijn zo ernstig dat binnen een paar uur niet alleen de hele Arabische wereld, maar ook de Europese Unie liet weten dat de ambassade moet blijven war hij is. Waarschijnlijk heeft de EU nog nooit ergens zo snel op gereageerd…)
- Maar dezelfde dag, direct nadat Trump liet weten dat hij zijn beslissing naar volgende week uitstelt, heeft hij meerdere Arabische leiders opgebeld en gezegd dat de ambassade hoe dan ook naar Jeruzalem gaat.
- Intussen hebben noch hij, noch zijn administration gister naar het publiek toe helderheid gegeven.
- Drie uur geleden liet het Witte Huis dan ineens weer weten dat Trump vandaag Jeruzalem gaat erkennen als hoofdstad, maar de verhuizing van de ambassade uit gaat stellen, hoewel ze wel degelijk door gaat.
Niet dat dat laatste nog veel uitmaakt, erkenning is waarschijnlijk genoeg voor de vonk. Het is de gebruikelijke Trump manier om eerst over the top in te zetten, zo veel mogelijk chaos te zaaien, en dan een heel erg klein beetje te matigen, waarna Nederlandse media hem vast weer mild en gematigd gaan noemen in plaats van fascist.
Het doel is duidelijk: chaos.
De gevolgen zijn groot.
- Álle 57 moslimlanden hebben laten weten dit niet te accepteren. Het is een unaniem besluit, waarin zelfs aartsvijanden Iran en Saoedi Arabië het met elkaar eens zijn.
- Álle Palestijnse partijen en facties, van gematigd tot radicaal, hebben in een gezamenlijke verklaring “drie dagen van woede” aangekondigd, die op dit moment beginnen.
- Abbas (Palestijnse Autoriteit) heeft zelfs Poetin en de Paus gebeld, en hun hulp gevraagd om de lont weg te krijgen uit het kruitvat. De koning van Saoedi Arabië heeft gewaarschuwd dat dit een enorme radicalisering en vergroting van de terreurdreiging tot gevolg kan hebben. Turkije dreigt de diplomatieke banden met de VS te verbreken, wat de NAVO een enorme klap zou toebrengen.
- Het Israëlische leger is in de hoogste staat van paraatheid gebracht.
- De VS heeft haar burgers opgeroepen weg te blijven van Jeruzalem en de West Bank. Dat is de eerste waarschuwing, er zullen er waarschijnlijk nog meer volgen, aangezien er rekening mee wordt gehouden dat alle burgers van de VS in de hele wereld, ook in de VS zelf, na deze beslissing doelwit zijn geworden van terrorisme. Hetzelfde geldt feitelijk voor zowel Israëlische als Palestijnse burgers.
Het ligt in de lijn der verwachtingen dat er stenen gegooid gaan worden, die zullen worden beantwoord met geweervuur, wat zal worden beantwoord met zelfgebouwde raketten, die zullen worden beantwoord met massieve bombardementen. Als dat laatste gebeurt, hebben we geluk als er binnen een maand niet duizend doden zijn. We hebben zelfs geluk als het daar bij blijft.
Chaos. Maar waarom?
Er zijn in de VS veel dingen aan de hand.
Terwijl Trump in een razend tempo natuurgebieden inkrimpt, klimaatopwarming stimuleert, journalistiek en media ondermijnt, democratische instituties en recht ondermijnt, is hij feitelijk precies aan het doen wat Grutjes in februari al voorspelde: proefdraaien voor een dictatuur.
Eén van de vele voorbeelden zijn de J20 defendants. Dat zijn bijna 200 demonstranten, en ook verpleegsters en journalisten die tijdens de inauguratie van Trump zijn opgepakt, puur en alleen omdat ze op dat moment bij een protest tegen Trump aanwezig waren. Er wordt nu tegen ieder van hen 60 jaar gevangenisstraf geëist, in een proces wat overduidelijk slechts bedoeld is om een voorbeeld te stellen en mensen doodsbang te maken voor gebruikmaking van hun grondrecht van demonstratie.
Maar er zijn een paar grotere dingen die eruit springen:
1. Belastingwet
In een waanzinnig vuur van voorstellen en onduidelijkheid, kreeg de Senaat op 2 december, midden in de nacht, exact 2 uur de tijd om één van de grootste belastinghervormingswetten ooit door te nemen, én er over te stemmen. Het ging om 479 pagina’s, waar zelfs met de hand nog van alles aan wijzigingen bij gekrabbeld was. Deels onleesbaar.
Zoals één van de Senatoren zei: het is onmogelijk dat er ook maar iemand die vannacht stemde, de wet überhaupt heeft gelezen.
Toch nam de Republikeinse meerderheid de wet aan.
Er staan de gekste dingen in de belastingwet. (Bijvoorbeeld dat er olieboringen in Alaska komen)
De gevolgen zijn ook nu nog niet allemaal duidelijk, maar zeker is:
- dat de staatsschuld van de VS (die al de op 4 na grootste ter wereld is) enorm gaat groeien;
- dat grote bedrijven en rijken veel minder belasting hoeven te gaan betalen (De vennootschapsbelasting wordt zelfs nog een procent lager dan in belastingparadijs Nederland. Het persoonlijk voordeel voor de familie Trump zal oplopen van tientallen miljoenen tot een miljard dollar) ;
- en dat de weinige sociale programma’s die er nu nog zijn, automatisch moeten gaan bezuinigen om de staatsschuld op te vangen.
De armen gaan dus betalen voor de belastingverlichting van de rijken. Zoals de NRC zegt: de Amerikaanse overheid lijkt zichzelf op te eten.
Een flinke meerderheid van de burgers is volgens peilingen tegen het belastingplan. Afleiding en angst voor een externe vijand is daarom welkom voor Trump.
2. Moslim ban
Hoewel er nog vele processen tegen lopen geldt de discriminerende wet per direct: sinds gister is de Moslim Travel Ban een feit.
Na eeuwen waarin in de VS langzaam maar zeker steeds meer racistische wetgeving werd afgeschaft, is gister een enorme stap terug het racisme in genomen. Deze wet, die 161 miljoen moslims ernstig discrimineert (plus ter afleiding de bevolking van Venezuela en N-Korea), is door het Supreme Court per direct uitvoerbaar verklaard.
Dit is een mijlpaal die we nooit hadden mogen bereiken.
Voor wie nog altijd denkt dat “onze westerse instituties” ons wel zullen beschermen tegen fascisme: think again, en maak je zorgen, hele diepe zorgen.
3. Mueller
Het regent dagvaardingen in de omgeving van Trump, vanwege de samenwerking tussen zijn team en de Russen. Laat ik niet herhalen wat je overal al kunt lezen. Kijk bijvoorbeeld hier voor een simpel overzichtje.
Trump zelf komt langzamerhand ook in beeld. Hij is nog niet aangeklaagd, maar velen verwachten dat uiteindelijk wel. Het is duidelijk dat aanklachten van Mueller de grootste reden zijn voor Trump om de aandacht af te willen leiden met een gewelddadige crisis.
Grootste crisis?
Ik moet eerlijk zeggen dat ik, en velen met mij, bang waren voor een nog veel grotere crisis. Aan de andere kant, zonder het einde van de wereld te willen voorspellen, is dit misschien maar een kleine vingeroefening. Dit is noch de grootste crisis die Trump kan veroorzaken, noch het moment waarop hij die het hardste nodig heeft. Zo is hij zelf nog niet aangeklaagd.
Elke enkele extra dag met Trump betekent voor de wereld extra weken, maanden of jaren om te herstellen wat hij heeft gesloopt. Áls we die kans überhaupt krijgen.
Ik kan niet wachten op de dag dat hij wordt aangeklaagd. Ik kan niet wachten tot er een afzettingsprocedure in gang wordt gezet. Maar ik vrees die dag ook.
Welke crisis lokt hij die dag uit?
Patroon
Het geweld wat Trump nu in de Palestijnse gebieden en de Arabische wereld laat ontbranden, past in een patroon.
Op Twitter verscheen in de herfst deze draad van Seth Ambramson (Abramson is advocaat, dichter, freelance journalist voor oa de CNN, Washington Post en de BBC, en universitair docent recht en journalistiek) over Trump, die binnen enkele uren vele tienduizenden keren werd gedeeld. En terecht. Ik heb hem hieronder voor je vertaald.
Kritiek
Abramson zegt belangrijke dingen over hoe Trump zijn gif verspreid, en waarom.
Ik ben het evengoed lang niet met alles wat hij zegt eens. Heel kort gezegd: hij overschat de betekenis van de Russen, en onderschat de rol van “doodgewone” Amerikanen, Nederlanders, Israëliërs enzovoorts, die op mensen als Trump, Baudet, Schreeuwwitje, Netanyahu, Deterte, Erdogan en al die andere totalitaire en extreemrechtse figuren stemmen.
Ook is Abramson een centrist, die niet wil zien dat Trump geen eenling is. Hij ziet Trump als een gevaar van buiten, en als het centrum nou maar weer aan de macht komt, komt alles goed.
Maar in werkelijkheid is dat niet zo. Trump is alleen maar de uiterste consequentie van het neoliberalisme wat dat centrum aanhangt.
Goed. Laat ik daar in een hopelijk nog volgend artikel verder over uitweiden. Eerst geef ik je de mooie en terechte tekst van Abramson.
Want hij heeft groot gelijk dat hij Trump als een groot gevaar ziet en oproept tot actie. Zijn analyse van Trumps dagelijkse terreur is erg scherp.
Als je er meer over wil lezen raad ik je de bron van Abramsons ideeën aan: Shock Doctrine van Naomi Klein, over ‘disaster capitalism’. Haar nieuwste boek heb ik nog niet gelezen, maar gaat direct over Trump en deze nieuwe vorm van narcistisch en zelfverrijkend fascisme.
Laten we intussen hopen dat de crisis in Jeruzalem vooralsnog met een sisser afloopt. En laten we ons, ook als dat zo is, voorbereiden op de volgende crisis die hij zal stichten.
Tekst gaat verder onder de foto
Seth Abramson:
“Dit is een draadje over Donald Trump. Als het overeenstemt met je gevoel, hoop ik dat je er over wil denken om het te delen met anderen.
We moeten nooit meer discussiëren over het beleid van deze man – het is in de afgelopen negen maanden meer dan glashelder geworden dat hij geen beleid hééft.
Dus als je Donald Trump support vanwege een standpunt dat hij heeft, wil ik niet meer van je horen. De man heeft geen standpunten.
Er is geen enkel standpunt dat Donald Trump ooit heeft ingenomen, waar hij op enig moment in het heden of verleden niet ook exact het omgekeerde standpunt over heeft verkondigd.
We moeten nooit meer over deze man spreken als iemand die “het systeem uitdaagt” of dergelijke dooddoeners. Zijn White House is het meest corrupte ooit.
Er is niet één enkel voorbeeld van eervol gedrag uit dit Witte Huis tevoorschijn gekomen. In plaats daarvan kregen we leugens, deceptie, corruptie, bedrog en propaganda.
Maar het belangrijkste ding is dit: Dit is de eerste president van de VS die systematisch en expres dagelijks zijn eigen bevolking angst aan jaagt.
Zijn veranderlijkheid is bedoeld om je ongerust en waakzaam te houden. Feitelijk heeft hij al vele keren in het openbaar toegegeven dat dit een bewuste tactiek van hem is.
Zijn corruptie is even bestudeerd: zijn businessmodel is altijd al “wegkomen met zoveel als je kan” geweest, en dat is precies hoe hij ook bestuurt.
Hij ziet dat hij een Republikeinse meerderheid in het Congres had, en hij weet dat zijn worst-case scenario was dat hij niet herkozen zal worden in een baan die hij eigenlijk nooit echt heeft gewild.
Dat is de reden dat hij geen einde heeft gemaakt aan zijn belangenverstrengelingen, zijn beloften niet nakwam, “het moeras” niet heeft gedempt, zich niet heeft opgesteld als welke soort van leider dan ook.
Zijn presidentschap is een criminele onderneming, ontworpen om zijn familie te verrijken, en hem de aandacht te geven die zijn vader hem overduidelijk heeft onthouden als kind.
Hij heeft geen overtuigingen, geen ambities, geen moraal, geen principes, geen richtlijnen, geen plannen, geen verwachtingen. Hij zaait simpelweg dagelijks chaos.
Wat Trump beter weet dan de meesten is dat Amerika een chaosmachine is – je voedt het en het spuugt aandacht uit, en krantenkoppen, en soms geld.
Ik wil hier heel helder over zijn: Donald Trump is een giftig mens met een giftige publieke aanwezigheid, en het ergste van alles: hij vergiftigt zijn volk.
Zijn bewind zal niet alleen in Amerikaanse geschiedenisboeken, maar in de menselijke geschiedenis, herdacht worden als de heerschappij van ongewone wreedheid in de democratieën van dit millennium.
Het is *meer* dan dat hij onthouden zal worden als de slechtste president die we ooit zullen hebben – hij zal onthouden worden als één van onze grootste schurken.
Benedict ArnoldHeb je een verandering in je humeur opgemerkt sinds januari? Ik bedoel, een verandering waaraan je niet lijkt te kunnen ontsnappen? Ongerustheid, boosheid, angst, verwarring, twijfel?
De meest alomtegenwoordige man van ons land probeert je dagelijks te vergiftigen – omdat het hem macht geeft – en niemand houdt hem tegen.
Ik gebruik hier geen hyperbool: je wordt aangevallen. Het is een bewuste, niet-uitgelokte, systematische, en ja, kwaadaardige aanval. En het werkt. We zijn aan het verliezen.
Als mensen bedreigd worden, als ze verbijsterd zijn en zich hopeloos voelen, dan zijn er bepaalde dingen waar we ons op richten – maar Trump steelt al die dingen bewust voor onze neus weg.
Onze vecht-of-vluchtreactie, geactiveerd door Trump, kunnen we onderdrukken als we even rust krijgen. Dat is waarom Trump ons geen rust gunt.
Dat is waarom zijn tweets – die zijn bedoeld om te terroriseren, en dat effect daadwerkelijk bereiken – altijd in een dagelijks spervuur komen van nodeloos conflict, oorlogshitserij en wreedheid.
Hij zal nooit ophouden met tweeten, want zijn tweets activeren onze cultuur inmiddels op een manier die zo onontkoombaar is dat we haast zijn gevangenen lijken.
Denk je dat hij Noord Korea aanvalt in zijn tweets? Nee. Hij probeert *jou* te terroriseren. De NFL? Nee, jou. Segmenten van het Amerikaanse volk? Nee, ieder van ons.
Wanneer mensen van hun stuk gebracht worden of in de war raken, zoeken we de stabiliteit van waarheid, vertrouwde instituties, buren. Hij vernietigt die ankers systematisch.
“Fake news” is niet zijn poging om straks opnieuw gekozen te worden, het gaat om de controle over je fight-or-flight instinct door je geen veilige haven te gunnen in ‘waarheid’.
Elke institutie waar we van houden of die we vertrouwen, heeft hij ondermijnd. De media. De overheid. Vakbonden. Hel, zelfs de NFL. Veteranen. (wanneer hij daar toevallig zin in heeft)
Hij heeft zijn macht gekregen van de GOP, maar hij is geen Republican. Hij wil elke politiek of politicus vernietigen die hem niet als het centrum ziet waar alles om draait.
Hij is een kwaadaardige narcist, en zijn *enige* ambitie is om zijn gif over het land te verspreiden. Op welke manier, dat maakt niet uit, als het zijn perverse pathologie maar voedt.
Als je op Trump hebt gestemd, ga je gang, lach er maar om. Je zult in oorlogen terecht komen, in recessies en internationale inéénstorting, net als wij allemaal.
Hij heeft 35% steun onder de bevolking omdat Amerikanen er van houden om gelijk te krijgen / de sukkels te zien lijden – en Trump supporters denken dat ze aan de goede kant van die vergelijking staan.
De tijd zal leren dat we allemaal de sukkels waren – en dat welke tijdelijke bevrediging Rechts ook kreeg door Links te kwellen, dit het opofferen van Amerika niet waard was.
Want de laatste die ik wilde noemen van de drie dingen waar mensen in een crisis naar zoeken, is hoop. En hij neemt ook *dat* systematisch weg.
We hebben geen hoop dat toekomstige verkiezingen eerlijk zullen verlopen. We hebben niet de hoop dat onze overheid werkt in ons belang. We hebben geen hoop…
… dat we onze buren kunnen vertrouwen en om ze kunnen geven, en dat ze dan ook ons zullen vertrouwen en om ons zullen geven. En we hebben geen hoop dat de dingen weer logisch en betrouwbaar zullen worden.
Een gek als leider hebben, dat brengt pijn en lijden met zich mee. Alleen een dwaas ziet niet dat die pijn en lijden binnenkort naar ieder van ons toe zullen komen.
Het zal heel erg worden. En veel dwazen zullen zeggen: “Ach ja, zo is Amerika nu eenmaal.” En Amerika was inderdaad altijd al diepgaand gebrekkig. Maar in de verste verte niet zo erg als *dit*.
Eens in elke paar generaties staat er in het Westen een leider op die zo gemeen en verachtelijk is, dat hij het kwaad uit zijn bevolking los kan trekken, en er een wapen van kan maken.
Trump is *niet* Hitler. Er was maar één Hitler. Maar Trump is de versie van Hitler die Amerika in 2017 – op zijn allerslechtst – uit kon broeden.
Al het kwaad dat een man in een land als dit kan aanrichten, in een tijd als dit, in een tijdspanne van vier of acht jaar, dat zal Donald Trump proberen te doen.
Hij zal proberen om kwetsbaren in angst te laten leven. Hij zal zichzelf proberen te positioneren als onaantastbaar door media of overheid. Hij zal verwarring zaaien.
En wanneer zijn misdaden boven tafel komen – en hij is al zijn hele volwassen leven een schurk en een crimineel – zal hij proberen om gewelddadigheden te zaaien om zichzelf te redden.
Trump is de meest gevaarlijke Amerikaan binnen de levensduur van ons allen – hij is zo gevaarlijk dat we het gevaar niet volledig kunnen beseffen, of hoe er op te reageren.
Hij is een daadwerkelijk gevaar wat boven jouw leven hangt, en boven het leven van het land waar je van houdt – elke dag opnieuw. En het zou zo kunnen zijn dat hij niet te stoppen is.
Is er ook maar één reden waarom we toekomstige verkiezingsuitslagen kunnen vertrouwen, nu we weten dat Rusland aan het hacken en interfereren is, en dat Trump *niets* doet om ze tegen te houden?
En is er een reden om te denken dat de schade die Trump aanricht aan ons politieke systeem, te verhelpen is binnen slechts één enkele generatie?
En terwijl hij ons dieper in onze langste oorlog stort, en probeert om de Derde Wereldoorlog van de grond te krijgen in Azië – kunnen we er zeker van zijn dat we niet op de blijvende ondergang afkoersen?
Mijn punt: er is maar één strijd in Amerika die er toe doet, omdat alle andere gevechten er uiteindelijk een direct gevolg van zijn.
Als we onszelf willen redden – en ons land – moet Trump op legale, vreedzame en transparante wijze verwijderd worden van de macht. Zo snel als maar mogelijk.
PS: Het is OK om je eindelijk over te geven aan het idee dat alles precies zo erg is als dat je denkt dat het is, als het bereiken van dat totale dieptepunt je maar de moeite geeft om te VECHTEN.”
Seth Abramson.
Header foto: mix of:
Trump by White House (1/28/17 address) [Public domain], via Wikimedia Commons
Fly (Calliphora sp) by JJ Harrison (jjharrison89@facebook.com) (Own work) [GFDL 1.2 or CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
Fly 2: by Gustavo Fernando Durán, (CC BY-NC-SA 2.0)
Dit is de ‘Shock Doctrine’. Lees het boek onder die titel van Naomi Klein, of haar nieuwste ‘No is Not Enough’.
Beste Aad, dat staat al in het artikel, inclusief een link naar haar nieuwste boek 🙂
Deze post verwoord weer heel mooi hoe ik me vanochtend voelde toen ik het huidige nieuws weer las.
En ik ben niet eens een amerikaan.
hoewel alle genoemde punten in dit artikel redelijk goed uitgelegd worden mis ik eerlijk gezegd toch wel wat nuances.
Dat Meneer Trump doet zoals hij doet is hem eerlijk gezegd niet kwalijk te nemen, in “zijn” zakenwereld is dat normaal (weliswaar verachtelijk) gedrag. Hij gaat voor de de volle winst, ongeacht de manier waarop hij dat moet realiseren.
Wat mij persoonlijk veel angstiger maakt is dat hoewel er allerlei constructies in de Amerikaanse grondwet zitten om exorbitante zaken en beslissingen tegen te gaan, Meneer Trump dat zo te zien toch voor elkaar krijgt. Je mag je dus afvragen wanneer en op welke wijze dat tegen te gaan zal zijn in het geval er bijvoorbeeld toch op de “rode” knop gedrukt zal worden in bijvoorbeeld het geval Noord-Korea. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden te verzinnen waarop de President van de verenigde staten dingen kan doen die zeer nadelig voor Amerika en de rest van de wereld kunnen zijn.
Wellicht dat de extreme polarisatie van dit moment tussen beide politieke partijen hiervoor gezorgd heeft en dat hopelijk beide partijen op tijd tot inzicht zullen komen om dat soort van excessen tegen te gaan.
Ook het machtsmiddel van het verlenen van gratie is inmiddels wel een hekel punt geworden. In zijn positie als President van Amerika heeft Trump nu de mogelijkheid om bijvoorbeeld zijn zoon en schoonzoon straks van strafvervolging vrij te pleiten.
Ook eventuele andere “bevriende” relaties die nog steeds in goede relatie met hem staan kunnen de hoop hebben dat dat ook voor hun zal gelden. Het Ultieme resultaat van dit machtsmiddel zou zelfs kunnen ontaarden (hoewel daar veel juridische vragen over zijn) dat Meneer Trump straks zichzelf gratie zou kunnen geven als zaken echt uit de hand gaan lopen.
Het zijn spannende tijden en laten we hopen dat het gezonde verstand zal zegevieren, hoewel ik persoonlijk daar een hard hoofd in heb.
Er is zeker meer te zeggen over de blijkbaar zeer geringe weerbaarheid van de rechtsstaat tegen dit soort rooffascisme. En over de verhouding tussen Democraten en Republikeinen, centristen en extreemrechts. (Ik denk overigens niet dat de beide politieke partijen extreem zijn gepolariseerd; de Democraten doen eerder alsof er vrij weinig aan de hand is, terwijl minderheden de klappen vangen)
Hoe dan ook, we hopen er binnenkort op terug te komen in een tweede artikel wat meer daar over gaat.